Duurzame dinsdag: inkopen doen

Biologische groenten in de supermarkt zijn niet altijd aantrekkelijk geprijsd of verpakt (ze zitten vaak in plastic). Ook is biologisch niet altijd ecologisch want van waar komt die paprika/komkommer/... en hoe is hij vervoerd. En wie heeft die koffiebonen geplukt en tegen welke arbeidsvoorwaarden?
Daarnaast is de ene bioboer de andere niet. Is het uitgangspunt zo milieu-,dier- en mensvriendelijke werken of gewoon inspelen op de vraag van klanten?

Duurzaam boodschappen doen is zo makkelijk nog niet. Zelf heb ik 2 zaken die me daar bij helpen: De voedselteams en Oxfam Wereldwinkels (sorry voor de Nederlandse lezers, dit is voor een groot deel een post gericht op Vlaanderen, al zijn er in Nederland waarschijnlijk gelijkaardige initiatieven)



Oxfam Wereldwinkels (of gewoon wereldwinkels in NL)
Ik gok (hoop) dat iedereen ondertussen al wel eens van de wereldwinkels gehoord heeft. Zelf ben ik al meer dan 15 jaar vrijwilliger(met een pauze van enkele jaren tussen toen ik nog aan het omzwerven was) dus misschien wat bevooroordeeld.

Wat zijn de wereldwinkels?
In de wereldwinkels kan je zowel voeding als "crafts" kopen. Beide zijn geproduceerd onder eerlijke omstandigheden. Dat wil zeggen dat de arbeiders of landbouwers een eerlijke verloning krijgen en in veilige omstandigheden kunnen werken. Producten uit de Belgische wereldwinkels voldoen aan strengere fairtrade eisen dan die om het Max Havelaar keurmerk te krijgen. Daarom dat je op meer en meer wereldwinkelproducten dit logo niet meer vindt. Daarnaast koopt wereldwinkel niet enkel producten de van gecertificeerde fairtrade organisaties, bedrijven of coöperaties, ze ondersteunen deze ook of helpen organisaties bij het verkrijgen van fairtrade of biocertificaten.
Daarnaast probeert Oxfam ook politiek een stempel door te drukken en de handelsregels voor iedereen eerlijker te maken.

Wat kan je er kopen?
De Vlaamse wereldwinkels hebben een uitgebreid gamma aan voedingsproducten, allemaal fairtrade en een groot aantal ook biologisch. Zelf koop ik er biologische thee en koffie, biologische (en rotzooivrije) sojasaus, chocolade, zwarte peperbolletjes, gedroogde mango, bruine rijst, quinoa, rum, tahin, curry en kurkuma. De volkorencouscous, bananenchips, pure choco en sambal oelek zijn niet bio maar die koop ik er ook.
Verder zijn er ook koekjes, noten, honing, kruidenzout, currypasta's, sauzen, wijnen, snoepjes, pralines,... eigenlijk heel veel.

Wat zijn de voordelen

• Je maakt een statement met elke aankoop
• Je steunt rechtstreeks boeren uit het zuiden
• Ruime keuze.Ook veel wereldkeuken producten
• De producten zijn echt wel kwaliteitsvol
• Als je geen inspiratie hebt voor een cadeau is een geschenkenmand vol voedingsmiddelen van de wereldwinkel een leuk idee
• Vriendelijk personeel (want ze staan daar uiteindelijk vrijwillig)
• Fruitsap in glazen flessen met statiegeld, dit voorkomt weer afval
• Er komen stilaan ook producten die en combinatie zijn van landbouwproducten uit het zuiden en hier. Zo is er bijvoorbeeld confituur met Limburgs fruit en fairtrade rietsuiker.

Wat zijn de nadelen?

• Het zijn producten uit het zuiden dus ze hebben redelijk wat voedselkilometers afgelegd. Daarom koop ik er bijvoorbeeld niet zo vaak wijn. Zaken die sowiso van ver komen (koffie, chocolade,...) koop ik er wel zo veel mogelijk
• Veel kleinere wereldwinkels zijn maar beperkt open (wereldwinkels werken met vrijwilligers en dan is het niet altijd even evident om 5 dagen open te zijn)
• Producten zijn vaak duurder dan in de supermarkt (toch als je normaal voor de huismerken gaat)
• Niet alle winkels hebben een even groot assortiment
• Geen chocolade met met meer dan 72% cacao
• Niet alle producten zijn even gezond of rotzooivrij, veel producten bevatten suiker en het fruitsap is met concentraat

Waar vindt je al die geweldige producten?
er zijn meer dan 230 wereldwinkels in Vlaanderen. Via deze link kan je de dichtstbijzijnde vinden. (Nederlandse wereldwinkels vind je hier. Maar dat is een andere werking dus daar weet ik niet meer over).


Voedselteams
Wat zijn de voedselteams
De voedselteams zijn een vzw van producenten en consumenten. Het uitgangsidee is de korte keten. Je koopt dus van lokalen boeren en producenten. Niet alles is biologisch.

Je wordt lid van een bepaald voedselteam en dan kan jeleke week allerlei lekekrs bestellen en op een vaste dag ophalen in het depot. In sommige voedselteams wordt er ook verwacht dat je heel soms helpt bij de leveringen. 

Wat kan je er kopen
Via de Voedeselteams kan je ook elke week een groentepakket bestellen. Naast groenten kan ik ook zuivel, vlees, aardappelen, fruit, brood, seitan, meel, brood, biobier,... bestellen. Er is ook een samenwerking met Oxfam wereldwinkels waardoor je ook die producten kan kopen. Het aanbod is verschillende van regio tot regio.


Wat zijn de voordelen?
Enkele voordelen zijn algemeen (ik heb enkel ervaring met Hartenboer, de vereniging van voedselteams in Limburg)

• Je koopt van plaatselijke boeren of producenten. Dit zorgt voor een kortere afstand. (hier zijn ze allemaal uit Limburg)
• Je kan elke week verse boodschappen gaan halen dus je hoeft niet elke week naar de supermarkt (waar je toch weer dingen zou kopen die je niet nodig hebt)
• Minder verpakkingsmateriaal
• Vaak steun je ook allerlei sociale tewerkstellingsprojecten
• Kwaliteitsvolle producten
• Je leert weer terug te eten volgens de seizoenen 
• Ook de niet biologische producten worden wel met respect geproduceerd
• Je weet waar je voedsel vandaan komt (er zijn jaarlijks ook een aantal opendeurdagen) 
• Je kan meer kopen dan enkel verse producten. Ook confituur, bloem, bier, honing of zelfs seitan 
• Soms zitten er leuke receptjes bij of krijg je ook informatie over  interessante activiteiten in de buurt
• Je steunt kleine plaatselijke landbouwers

Ook de groentepakketten hebben enkele voordelen

• Goedkope biologische groenten
• Veel variatie in groenten (die je in de supermarkt niet snel vindt)
• Makkelijker om te bedenken wat je gaat eten want je hebt al groenten in huis
• Ik kan ook een eenpersoonspakket bestellen waar groenten, fruit en  meestal ook aardappels inzitten. Dit is handig voor weken waarop ik weinig nodig heb. Ik weet niet of dit overal is.

Wat zijn de nadelen?

• Soms zit er in de groentepakketten weken na elkaar ongeveer hetzelfde in (wat dan oogstrijp is)
• Er zitten soms ook biogroenten in de pakketten die gewoon van de veiling komen en dus niet lokaal zijn
• Je moet er aan denken om op tijd te bestellen 
• Afhankelijk van het team moet je ook meehelpen met verdeling van pakketten ofzo. Waar ik bij aangesloten ben wordt dit allemaal geregeld  
• Goede planning is soms nodig om te voorkomen dat je iets moet weggooien.
• Niet altijd makkelijk als je een moeilijke eter in huis hebt.
• Het vooruit bestellen is soms moeilijk. Ik weet nu niet of ik binnen 5 dagen een brood wil hebben. 
• Het aanmelden is een beetje omslachtig. Je moet eerst een mail sturen met je gegevens, dan ontvang je informatie over het dichtstbijzijnde team en moet je met de verantwoordelijke een afspraak maken. Dan krijg je meer informatie en kan je inschrijven. Maar eens dat achter de rug is, loopt het zeer goed.

Waar vind ik meer informatie en kan ik me inschrijven?
Kijk voor meer informatie op de website van voedselteams.